Wat is palladium en waar wordt het voor gebruikt?

Net als goud, zilver en platina is palladium een edelmetaal. Dit betekent dat dit metaal ongevoelig is voor roest (ook wel oxidatie genoemd) en corrosie. Het is een metaal dat vaak in één woord wordt genoemd met platina. Dit komt omdat beide edelmetalen veel gemeen hebben. Weet echter dat palladium niet hetzelfde is. Als scheikundig element wordt palladium aangeduid als Pd en atoomnummer 46. In dit artikel vertellen we je meer over dit bijzondere en zeldzame edelmetaal.

De ontdekking van palladium

Palladium is in het jaar 1803 min of meer bij toeval ontdekt door William Hyde Wollaston. Wollaston deed in Zuid-Amerika onderzoek naar ruw platina-erts toen hij zijn ontdekking deed. Hij besloot dit edelmetaal te vernoemen naar de planetoïde die een jaar eerder werd ontdekt, genaamd ‘Pallas’. Pallas verwijst naar de Griekse mythologie, om specifiek te zijn naar Pallas Athene, de Griekse godin van de wijsheid, vrede en krijgskunst.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken en eigenschappen van palladium?

Palladium is zilverwit van kleur en heeft een aantal bijzondere eigenschappen en kenmerken. Samen met andere edelmetalen als ruthenium, rhodium, osmium, iridium en platina vormt palladium de groep platinametalen.

Van alle metalen uit de platinagroep heeft palladium de laagste dichtheid. Ook heeft palladium van deze groep edelmetalen het laagste smeltpunt. Wanneer palladium verhit wordt, is het relatief makkelijk te bewerken. Palladium is bij ‘normale’ temperatuur juist bijzonder hard en sterk. Overige kenmerkende eigenschappen van dit edelmetaal zijn:

• dit edelmetaal kan bij kamertemperatuur tot wel 900x zijn eigen volume aan waterstof opnemen
• niet gevoelig voor corrosie
• niet gevoelig voor oxidatie

Waar wordt het gewonnen?

Palladium is uiterst zeldzaam en wordt slechts op enkele plekken in de wereld gewonnen. Rusland is één van de landen waar dit edelmetaal wordt gewonnen. Rusland is tevens de grootste producent van palladium.

Ook in Zuid-Afrika wordt palladium gewonnen en dit land is de op één na grootste leverancier. Dan volgen Canada en de Verenigde Staten, maar hierbij wel aangetekend dat deze landen beduidend minder palladium produceren dan Rusland en Canada. Zimbabwe sluit de rij van landen die op enige schaal palladium winnen. Het winnen van palladium is een kostbare en tijdrovende aangelegenheid.

Palladium komt van nature in de aardkorst voor in legeringen met goud en platina. Het meeste palladium wordt als bijproduct uit koper en nikkelerts gewonnen. Tegenwoordig is er, vanwege de zeldzaamheid van dit edelmetaal, veel aandacht voor recycling. Zo wordt palladium teruggewonnen uit schroot, bijvoorbeeld uit katalysators uit auto’s en andere voertuigen.

Waar wordt palladium onder andere voor gebruikt?

Palladium kent veel verschillende toepassingen. Het is een geliefd edelmetaal om sieraden van te maken. Het laat zich makkelijk bewerken en is, eenmaal afgekoeld, zeer hard en sterk.

Het overgrote deel van palladium wordt echter gebruikt in de auto- en voertuigenindustrie. Hier wordt het gebruikt in katalysators om de uitstoot van schadelijke en vervuilende stoffen zo minimaal mogelijk te maken.

Verder wordt palladium gebruikt in de tandheelkunde en wordt dit edelmetaal gebruikt bij de productie van chirurgische tools en instrumenten. En wist je dat palladium ook aanwezig is in dwarsfluiten? Wel alleen in de dwarsfluiten die door professionele musici worden gebruikt, maar toch.

Is palladium duurder dan goud?

Als je weet dat palladium een edelmetaal is, dan is het een logische gedachte dat dit metaal kostbaar is. Deze gedachte klopt, want palladium is op het moment van schrijven van dit artikel (2022) het duurste edelmetaal dat er is. Inderdaad, palladium is op dit moment zelfs enkele tienduizenden dollars duurder per kilo dan goud.

Dit heeft alles te maken met de zeldzaamheid van dit edelmetaal en de grote vraag ernaar vanuit met name de auto- en voertuigenindustrie. Vraag en aanbod spelen een grote rol in de prijs van palladium. Wanneer het economisch voor de wind gaat neemt de vraag alleen maar toe en dat drijft de prijs op. Gaat het economisch minder goed, dan zal de vraag afnemen en de prijs dalen. Echter, palladium is en blijft uiterst zeldzaam en is moeilijk te winnen. Dit zorgt ervoor dat palladium altijd een kostbaar edelmetaal zal zijn.

Waarom zou je het kopen?

Palladium kun je net als goud in fysieke toestand kopen. Nog maar weinig mensen doen dit, omdat goud nu eenmaal populairder en bekender is. Onbekend maakt nu eenmaal onbemind, maar dat wil niet zeggen dat investeren in fysiek palladium geen goede optie is. Net als goud behoudt het immers waarde, al fluctueert deze natuurlijk wel.

Verkopen van fysiek palladium is wellicht iets lastiger dan het verkopen van fysiek goud. Dit heeft te maken dat er meer edelmetaalkantoren zijn die goud aankopen dan kantoren die (ook) palladium aankopen.

Natuurlijk kun je palladium ook online kopen, als investering of als belegging. Ga hierbij nooit over één nacht ijs en weet dat in het verleden behaalde resultaten geen enkele garantie bieden voor de toekomst. Wanneer je zelf geen of te weinig verstand hebt van beleggen in edelmetalen, laat je dan voorlichten door een erkende broker of adviseur.

Wat kost palladium?

Zoals je net hebt gelezen is het niet mogelijk om hier de prijs van palladium te noemen. Op het moment dat we dit zouden doen, is de prijs namelijk alweer achterhaald. De prijs wisselt dagelijks en zelfs per uur en wordt bepaald door verschillende factoren. Vraag, aanbod, economische ontwikkelingen en andere actualiteiten in de wereld zijn hierbij bepalend.

Is er een keurteken voor palladium?

In Nederland kennen we de Waarborgwet, die meer dan 600 jaar oud is. Middels deze wet worden edelmetalen voorwerpen gecontroleerd op het gehalte aan edelmetaal. Een zogenaamde waarborginstelling slaat een gehalteteken af dat het gehalte aan platina, zilver goud of palladium garandeert.

Vanaf 2010, vrij recent dus eigenlijk, is het mogelijk om vrijwillig een object van palladium van een palladiumteken te voorzien.

Het door een waarborginstelling afgeslagen gehalteteken garandeert het gehalte platina, goud, zilver of palladium in uw sieraad of gebruiksvoorwerp.

Tot slot

Zoals je nu weet is palladium niet hetzelfde als platina. Hoewel het zeker veel raakvlakken met dit andere edelmetaal heeft. Palladium is een kostbaar edelmetaal waar we, op dit moment in elk geval, nog niet zonder mee kunnen. Het is een belangrijk en noodzakelijk edelmetaal in tal van toepassingen.

De vraag is vaak vele malen groter dan het aanbod en dat levert economische spanning op. Het is juist deze spanning die palladium tot een interessante investering of belegging maakt.