Zilver is een eenvoudig te bewerken en te verbuigen edelmetaal. Het wordt al eeuwen gebruikt om sieraden van te maken en om mee te betalen. Zelfs al voor onze jaartelling werd zilver hiervoor gebruikt. Echter zilver wordt op den duur zwart. Dit komt door een natuurlijk proces, genaamd oxidatie. Gelukkig kun je eenvoudig je zilverwerk weer laten glanzen. In dit artikel vertellen we je daar meer over.
Waarom wordt zilver zwart?
Op echt zilver komt na verloop van tijd een zwart laagje. Deze zwarte aanslag is het gevolg van een chemische reactie van het zilver met waterstofsulfide (zwavel). Dit is een natuurlijk proces en je kunt het dan ook niet geheel voorkomen. Deze chemische reactie heet oxidatie en de ene keer treedt dit sneller op dan de andere keer. Oxidatie is verder niet schadelijk voor het zilver.
Waterstofsulfide (zwavel) is een stof die voorkomt in de lucht en in andere stoffen. Om oxidatie tegen te gaan, kun je dus het beste contact voorkomen van het zilver met materialen waar veel zwavel in voorkomt. Dit zijn bijvoorbeeld de volgende materialen:
- Elastiek
- Wol
- Rubber
- Latex
- Sommige parfums
- Eieren
- Uien
Niet al het zilverwerk verkleurt even snel. Dit komt doordat zilverwerken nooit van 100% puur zilver zijn gemaakt. Zilver zelf is namelijk te zacht om puur te verwerken tot een sieraad of andere soorten zilverwerken. Aan zilver wordt hierom altijd een ander metaal toegevoegd. Oftewel, er wordt een legering van gemaakt. Vaak wordt hiervoor koper toegevoegd, maar er kan ook voor een ander metaal zijn gekozen. Het metaal waarmee de legering is gemaakt, heeft invloed op het oxidatieproces en de snelheid hiervan.
Ook de zuiverheid van het zilverwerk heeft invloed. De meeste legeringen bestaan uit 92,5% puur zilver, oftewel de 925 sterling zilver. Er zijn ook zilverwerken met slechts 83,5% of 80% puur zilver (keurtekens 835 en 800). De term sterling wordt alleen voor legeringen met 92,5% puur zilver gebruikt.
Soms vragen mensen zich wel eens af of hun sieraden wel van echt zilver zijn gemaakt als het zwart wordt. Dat zilver zwart wordt is echter juist een teken dat het om echt zilver gaat. Andere edelmetalen oxideren namelijk anders. Ook dat het zilver van een minder gehalte zilver zou zijn als het zwart wordt, is een fabeltje. Je kunt aan de keurtekens (925, 835 of 800) zien dat het om echt zilver gaat.
De invloed van de natuurlijke oliën van je huid
De huid van mensen maakt natuurlijke oliën aan. Ook deze oliën kunnen chemische processen veroorzaken wanneer het in aanraking komt met zilver. Wanneer je dus zilveren voorwerpen aanraakt, kan dit ervoor zorgen dat het zilver uiteindelijk zwart wordt. Hoe groot de kans is dat dit gebeurt, verschilt per persoon. De natuurlijke oliën van de huid zijn namelijk niet bij iedereen hetzelfde.
Deze worden namelijk beïnvloed door het feit of iemand medicijnen gebruikt, alcohol drinkt en aan het type voeding. Deze factoren kunnen namelijk de zuurgraad van de huid beïnvloeden. Naast deze factoren kan ook zweet de zuurgraad van de huid verhogen. Hier komt ammonia in voor. Hoe hoger de zuurgraad van de huid, hoe groter de kans dat zilver gaat oxideren en dus uiteindelijk zwart wordt.
Tips om het zwart worden van zilver tegen te gaan
Voorkomen is beter dan genezen. Voorkom hierom zoals hierboven genoemd zoveel mogelijk contact van het zilverwerk met materialen waar veel zwavel in voorkomt. Dit zijn dus: elastiek, wol, rubber, latex, parfum, eieren en uien. Daarnaast kunnen de volgende tips helpen:
- Doe zilveren sieraden af op momenten dat je hevig transpireert. Bijvoorbeeld bij koorts, intensief sporten of zware werkzaamheden.
- Doe zilveren sieraden af bij het zwemmen en schoonmaken. Contact met chloor en schoonmaakmiddelen is namelijk slecht voor het zilverwerk. Doe zilveren sieraden ook af bij zwemmen in zout zeewater.
- Doe zilveren sieraden pas om nadat je parfum, haarspray en andere schoonheidsproducten hebt gebruikt. Zo voorkom je zoveel mogelijk het contact van deze middelen met het zilverwerk.
- Draag geen zilveren sieraden als je gaat slapen. In je slaap transpireer je namelijk meer.
- Bewaar zilveren sieraden in een lucht- en lichtdichte beschermende doos als je ze niet draagt.
- Vermijdt contact van zilver met chemische stoffen.
Hoe maak je zwart geworden zilver schoon?
Om je zilver weer mooi te laten glimmen, doe je er goed aan om het zo nu en dan schoon te maken. Dit kan met speciale zilverpoets, maar ook met soda of Dreft. Hieronder vindt je de werkwijze voor elke manier. Wees er alleen alert op dat je zilverwerk niet te vaak met deze producten schoon hoeft te maken, omdat het ook weer voor slijtage zorgt. Voorkomen is dus altijd nog beter dan genezen. Probeer hierom met de hierboven genoemde tips, te voorkomen dat je jouw sieraden vaak moet schoonmaken.
Zilver schoonmaken met Dreft
Als je alleen je zilver wilt ontvetten, dan kun je dit het beste doen met Dreft. Dit heeft namelijk een krachtige, ontvettende werking. Let op: hiermee verwijder je dus niet de zwarte aanslag, alleen vettigheid. Je kunt ook ander afwasmiddel gebruiken, maar Dreft heeft de beste en krachtigste werking.
Maak om je zilver te ontvetten een badje van lauwwarm water en een theelepel Dreft. Leg het zilver minimaal 5 minuten en maximaal 10 minuten in het badje. Poets vervolgens het zilverwerk met een oude tandenborstel om alle randjes goed te kunnen bereiken. Zorg er wel voor dat het een tandenborstel is met zachte haren, om krassen te voorkomen. Spoel daarna je zilverwerk af en maak het droog met een schone en zachte, niet-pluizende doek.
Indien je een sieraad met een steen wilt schoonmaken, dan moet je echter wel voorzichtig zijn. Het kan namelijk zo zijn dat de steen niet tegen water of schoonmaakmiddel kan. De steen kan hierdoor dof worden of zelfs breken en dat zou zonde zijn. Kijk hierom goed na of jouw steen hier wel of niet tegen kan.
Zilver schoonmaken met Soda
Om de zwarte aanslag van je zilver te verwijderen, kun je het zilver schoonmaken met Soda. Maak hiervoor eerst het zilverwerk schoon met een zilverpoetsdoek of wat Dreft.
Leg vervolgens in een schaaltje wat aluminiumfolie met de matte kant naar boven. Vul dan dit bakje met heet water en strooi er flink wat soda door. Zorg ervoor dat er geen klontjes zijn, dus roer het even goed door. Leg hierna je zilver op het aluminium en zorg ervoor dat dit contact met elkaar maakt. De oplossing gaat bruisen. Na 15 minuten draai je het zilverwerk om en laat het nog enkele minuten liggen. Spoel het zilverwerk tenslotte goed af met koud water en droog het af met een zachte niet-pluizende doek.
Schrik er niet van als het naar zwavel gaat ruiken, dat is heel normaal. Dat is de geur die vrijkomt bij dit proces en het is net zo natuurlijk als het oxideren zelf.
Ook bij deze manier van schoonmaken, moet je oppassen met stenen in je zilverwerk. Deze stenen kunnen door het zout van het soda worden aangetast. Bij zilverwerken waar sowieso donkere delen inzitten, kun je het beste geen soda gebruiken. De donkere delen zullen namelijk lichter worden en dat is bij zilverwerken waar expres donkere delen inzitten, nou juist niet de bedoeling.
Zilver schoonmaken met zilverpoets
Om je zilver goed schoon te krijgen, kun je natuurlijk ook zilverpoetsmiddelen gebruiken. Deze kun je bij de drogist, juwelier of de bouwmarkt kopen. Ze werken uitstekend en zijn ook nog eens makkelijk in gebruik. Wel zijn deze middelen relatief duur en ze kunnen schade aan het milieu toebrengen. Tevens kunnen deze middelen op den duur je zilver doen slijten, door de polijstende of bijtende werking.
Connoisseurs Zilverpoets CO773 - Juwelenbad
Een zilverpoetsdoekje is de beste manier om je zilverwerken schoon te maken. Hiervoor moet je soms wel lang en stevig poetsen, voordat je resultaat zult zien. Let er op dat je het zilverpoetsdoekje niet in de wasmachine doet, hierdoor raakt het zijn werking kwijt.
Zilver Poetsdoek – Zilveren sieraden Glansdoek - Goud Poetsdoek - voor Sieraden - 30 x 30cm
Je kunt er ook voor kiezen om speciale reinigingsvloeistof voor je zilverwerken te gebruiken. Volg hiervoor de aanwijzingen op de verpakking en gebruik voor je eigen veiligheid altijd keukenhandschoenen.
Ook bij deze middelen moet je weer goed opletten met stenen in je sieraden. Lees goed de gebruiksaanwijzing of vraag de juwelier om advies.
